Social liking gap: Waarom je denkt dat je sollicitatiegesprek slecht ging (terwijl het best meeviel)

Wie vindt dat de tijd zo snel gaat, zou eens moeten gaan solliciteren. Dat wachten tussen het gesprek en het verlossende telefoontje, het is alsof je als kleuter weer naar een testbeeld zit te kijken totdat de kinderprogramma’s beginnen. Eindeloos.

Maar dat is nog niet het ergste. Tijdens al dat duimendraaien heb je volop tijd om het hele gesprek honderd keer in je hoofd af te spelen. Inclusief al die steken die je hebt laten vallen.

Liking gap

Nergens voor nodig, zo vertelt de wetenschap ons. Blijkbaar hebben we nogal last van een illusie genaamd de ‘liking gap’ of sympathie-kloof: we vrezen dat de ander ons niet leuk vindt, maar in gesprek met onbekenden komen we veel positiever over dan we denken.

Iets wat ik had willen weten toen ik een heel aantal jaar geleden solliciteerde naar mijn droombaan. Ik werd uitgenodigd voor een gesprek, wat fantastisch was, maar daarmee kwamen de zorgen. Al meteen bij binnenkomst zorgde ik voor verwarring met een stom grapje en ik was zo zenuwachtig dat ik meteen een voetenbad koffie op mijn schoteltje knoeide. Waar mijn laatste project bij mijn vorige werk eigenlijk over ging? Euhm, weet ik niet meer? Struikelend nam ik afscheid: misschien toch geen hoge hakken moeten dragen.

Ik kon wel door de grond zakken, zoveel blunders. Onterecht bleek later, ze nodigden me graag uit voor een tweede gesprek.

Kapot

Waarom doen we onszelf deze kopzorgen aan? Waarschijnlijk om te leren van onze fouten. Sociale contacten zijn erg belangrijk voor ons geluk en gesprekken zijn een mooi begin daarvan. Uit angst voor een negatieve evaluatie analyseren we een gesprek helemaal kapot. Hoe keek die ander toen ik zei dat ik wel eens slordig kan zijn? Was ik te negatief over mijn vorige werk?

Hierdoor letten we ook gewoon niet goed op. We zijn zo bezig met onszelf dat we alle signalen missen dat de ander ons wel mag. Die weet niks van al die eisen die jij jezelf stelt, knikt ons bemoedigend toe en stapt makkelijk over onze flaters heen. Een sollicitatiegesprek hoeft dan ook helemaal niet vlekkeloos te gaan. Sterker nog: mensen blijken allemaal nerveus voor gesprekken met onbekenden. Het kan alleen maar meevallen.

Deze column verscheen eerder in AD

Beter leren beslissen?

Tijdens mijn trainingen, workshops en lezingen ontdek je hoe denkfouten werken, waarom iedereen ze maakt en hoe je ze kan voorkomen. 

Meer lezen?

4.3/5

Hoe maak je betere beslissingen en minder denkfouten? Een toegankelijke en praktische gids.

Lees meer columns over denkfouten: