Als Brabantse ondernemersdochter zijn een paar overtuigingen me met de paplepel ingegoten. Je werkt zoveel als je kan en ledigheid is des duivels oorkussen. Oftewel: er komt niks terecht van mensen die niet van aanpakken weten. Zoals een tante me op hoge toon inpeperde toen ik als student twijfelde over wat te doen na mijn studie: ,,Werken, werken, werken, dat moesten wij ook!’’ Tegelijkertijd is het niet de bedoeling dat je die zuurverdiende centen uitgeeft. ,,Dat kan Bruin niet trekken’’, schamperde mijn moeder regelmatig.
Als we naast een geldportemonnee ook een tijdportemonnee zouden hebben, dan valt ineens op hoe misdadig we met deze kostbaarheid omgaan
We zijn waarschijnlijk allemaal besmet met dit ‘tijd is geld’-principe. Bedenk dat niet werken verlies is, was het advies van Amerikaanse ‘founding father’Benjamin Franklin al in 1748 aan jonge handelaars. Als je tien shilling kan verdienen met een dag werk, maar een halve dag verlummelt, dan verlies je dus 5 shilling. Het was de vooravond van de industriële revolutie, een keerpunt in hoe we werken. We werkten niet meer zelfstandig, maar als loonarbeiders.
Meer tijd en minder geld
Geen wonder dat veel mensen dus een wenkbrauw optrekken als ik vertel dat ik en mijn vriend allebei 32 uur werken. ‘Maar je kán toch gewoon 40 uur werken?’ Klopt. Maar we vinden vrije tijd belangrijker. Psycholoog Ashley Whillans van Harvard Business School deed onderzoek onder zo’n 100.000 mensen en ontdekte dat mensen die kiezen voor meer tijd en minder geld gemiddeld genomen gelukkiger zijn, meer tevreden met hun werk, minder gestrest en betere relaties hebben. Niet geld, maar tijd maakt gelukkig.
Je kan op allerlei manieren geld spenderen om meer tijd te krijgen, meent Whillans. Minder werken, boodschappen thuis laten bezorgen, maar ook bijvoorbeeld stoppen met omrijden voor goedkopere benzine of eindeloos koopjes uitpluizen. Of iemand betalen om vervelende taken voor je te doen, zoals tuinieren, schoonmaken, strijken en koken. Maar ik ben toch geen dief van mijn eigen portemonnee, lijken we te denken. Maar als we naast een geldportemonnee ook een tijdportemonnee zouden hebben, dan valt ineens op hoe misdadig we met deze kostbaarheid omgaan.
Het voelt wat asociaal, niet druk zijn. Mijn vriend wil ook per se geen schoonmaker. Hij voelt zich schuldig wanneer iemand anders onze troep moet opruimen. Onzin, vindt Whillans. Je maakt tijd vrij om er te zijn voor je familie, vrienden, collega’s, samenleving en de planeet. Nu mijn tante nog overtuigen.
Deze column verscheen eerder in AD
