Denk je in deze dagen ook wel eens: als straks alles weer normaal is, de kinderen weer naar school gaan en we naar ons werk mogen, dan zijn we zó gelukkig? Dan schijnt de zon altijd, rijden de treinen op tijd, duren vergaderingen nooit langer dan een kwartier en dragen we bloemenkransen in ons haar.
In de wolken
Waarschijnlijk zijn we inderdaad een poosje in de wolken, als koeien die in het voorjaar huppelend en springend de wei in worden gelaten. Maar al snel zijn we weer gewend en lijkt er niets veranderd. Adaptie, wordt dit in de psychologie genoemd. Of je nou een miljoen wint of je baan verliest, na verloop van tijd voelt je leven weer normaal en ben je even gelukkig (of ongelukkig) als tevoren.
Die adaptie, het normaal vinden van een nieuwe situatie, gebeurt veel sneller dan we van tevoren denken, ontdekten geluksprofessoren Daniel Gilbert en Timothy Wilson. We verwachten dat gebeurtenissen ons veel langer en intenser raken dan ze daadwerkelijk doen. Ze doopten dit fenomeen ‘affectief voorspellen’.
Die adaptie, het normaal vinden van een nieuwe situatie, gebeurt veel sneller dan we van tevoren denken
Ze vroegen mensen te voorspellen hoe gelukkig ze zouden zijn als ze een vast contract kregen, en hoe ongelukkig ze zouden worden als ze hun biezen moesten pakken. Natuurlijk voorspelden ze dat een vast contract hen heel gelukkig zou maken. Maar na een aantal jaar bleken de mensen met een vast contract even gelukkig als diegenen zonder dat felbegeerde papiertje. Een ander onderzoek laat zien dat winnaars van de loterij na twee jaar weer even gelukkig zijn als daarvoor.
Opkrabbelen
Dus staat nu die fijne vliegvakantie, je promotie of nieuwe auto op de tocht? Een troost is dat je er waarschijnlijk niet zo gelukkig van was geworden als je denkt. Gaat er binnenkort iets mis, dreigt je huwelijk op de klippen te lopen nu je op elkaars lip zit of wordt je contract niet verlengd? Dat is erg, maar waarschijnlijk ook minder erg dan je nu vreest. Wij mensen blijken behoorlijk goed in opkrabbelen.
Wat er volgens Gilbert echt toe doet voor je geluksgevoel? Goede sociale contacten, warme banden met de mensen om ons heen. Iets om te herinneren als je een nieuwe, grotere televisie overweegt om je quarantainestress te verlichten. Misschien werkt een telefoontje naar een vergeten vriend net zo goed.
Deze column verscheen eerder in AD
