Status quo bias: waarom we een hekel hebben aan verandering

,,Maar dit is al zo sinds 1993!” De beheerder van het grote wooncomplex tegenover mijn huis kijkt niet-begrijpend. Hij staat op een keukentrap om de buitenlampen wat te dimmen. Een week geleden had hij ze vervangen door nieuwe, witte ledlampen waardoor er ineens 18 vrachtwagens mijn huis leken te beschijnen. Niet fijn, dat snapte hij ook. Dus werkt hij hard om mij en de andere overburen tegemoet te komen.

Dat waardeer ik, maar ik had er nog eens over nagedacht en vond het bij nader inzien sowieso van de zotte dat er aan een pand de hele nacht licht moet branden voor niemand. Ik las over lichtvervuiling en dat dat ongezond is voor mensen en schadelijk voor insecten en dieren, zoals trekvogels. Het leek me goed om de beheerder daarop te wijzen.

Denkfout

Dat de beheerder nou ook nog de ‘zo hebben we het altijd gedaan’-kaart trok, daar ergerde ik me rot aan. Wat een dooddoener. Hoeveel vergaderingen heb ik niet meegemaakt waar je probeert collega’s mee te krijgen in nieuwe plannen, maar ze blijven hangen in niks doen. Ze leunen achterover in de zogeheten ‘status quo bias’ en deze denkfout is zowel irritant als begrijpelijk. Veranderen kost energie en moeite en we zijn van nature zuinig afgesteld. Bovendien weet je wat je hebt en niet wat je krijgt, dus houden we liever vast aan het oude vertrouwde. Dat voelt veilig.

Veranderen kost energie en moeite en we zijn van nature zuinig afgesteld

Toch maar niet solliciteren op die andere baan dus, of je werk op een andere manier aanpakken. Uit onderzoeken blijkt dat mensen door deze denkfout hun geld niet overzetten naar een gunstigere investering en beterwerkende medicijnen afslaan omdat ze liever hun oude merk gebruiken. Misschien had je eigenlijk allang een punt willen zetten achter je relatie, maar durf je pas als er een beter alternatief voorbij wandelt. Niet veranderen is dus niet altijd de beste keus.

Spijt

Wil je jezelf of een ander overhalen om toch in beweging te komen? Breng dan in kaart wat jij of de ander verliest als er niks verandert. Misschien loop je kansen of winst mis, lijdt je gezondheid of imago eronder, of je band met anderen. Zetten we dan eindelijk die stap, dan hebben we vaak alsnog spijt: ‘Waarom heb ik dit niet éérder gedaan?’

Deze column verscheen eerder in AD

Beter leren beslissen?

Tijdens mijn trainingen, workshops en lezingen ontdek je hoe denkfouten werken, waarom iedereen ze maakt en hoe je ze kan voorkomen. 

Meer lezen?

4.3/5

Hoe maak je betere beslissingen en minder denkfouten? Een toegankelijke en praktische gids.

Lees meer columns over denkfouten: