Normalcy bias: Waarom we altijd denken dat alles weer normaal gaat worden

Het is ondertussen een half jaar geleden dat we in een intelligente lockdown belandden, maar we zijn nog lang niet gewend aan de nieuwe situatie. Sommige bedrijven pasten zich meteen aan, zegden hun kantoren op en zagen ruimte op de markt voor nieuwe producten. Andere worstelen nu voor de tweede keer met beperkende maatregelen.

Niet vreemd, als je weet dat naar schatting 70 procent van de mensen last heeft van de ‘normalcy bias’: we verwachten dat de toekomst eruit gaat zien zoals het verleden. We denken dat rampen niet kunnen gebeuren, omdat ze nog nooit eerder zijn gebeurd en verwachten dat alles weer normaal wordt.

Pompeï

Deze denkfout is mogelijk de reden dat inwoners van Pompeï uren zaten te kijken naar de uitbraak van de vulkaan Vesuvius, maar niet op het idee kwamen om te vluchten. Dat mensen weigeren hun huis te verlaten als een bosbrand of orkaan hun huis nadert, ondanks de waarschuwingen van autoriteiten. En misschien speelt het mee in onze overwegingen om wel of niet een mondkapje te dragen en afstand te houden.

Deze denkfout is mogelijk de reden dat inwoners van Pompeï uren zaten te kijken naar de uitbraak van de vulkaan Vesuvius, maar niet op het idee kwamen om te vluchten

Er zijn deskundigen die denken dat we nooit meer teruggaan naar de oude situatie. In dat geval moeten ook mensen met grote weerstand tegen ‘het nieuwe normaal’ hun werkwijzen toch gaan aanpassen. Ik sprak een trainer die afgelopen week voor het eerst haar sessies niet in een zaal, maar online had gegeven. ,,Ik had er helemaal geen zin in, zo koud, zo afstandelijk!’’ riep ze uit. Na deze ervaring was ze echter een stuk optimistischer. ,,We gingen al gauw de diepte in. Net alsof ik daar echt was.’’ We vergeten vaak dat wij mensen meesters zijn in aanpassen, het helpt ons overleven. We raken razendsnel gewend aan negatieve situaties en worden daarin uiteindelijk even gelukkig.

Een nieuwe draai

Met dit gegeven in mijn achterhoofd probeerde ik laatst een vriendin gerust te stellen die zich zorgen maakte over de cultuursector die kapot gaat, kroegen die over de kop gaan en al het leuke dat langzaam uit ons leven lijkt te sijpelen. Misschien verdwijnen banen, bedrijven en instellingen, maar mensen met mooie initiatieven en ideeën blijven. Waar een deur sluit, gaat een raam open. Ons leven zal misschien drastisch veranderen, maar uiteindelijk vinden we een nieuwe draai en is dat normaal.

Deze column verscheen eerder in AD

Beter leren beslissen?

Tijdens mijn trainingen, workshops en lezingen ontdek je hoe denkfouten werken, waarom iedereen ze maakt en hoe je ze kan voorkomen. 

Meer lezen?

4.3/5

Hoe maak je betere beslissingen en minder denkfouten? Een toegankelijke en praktische gids.

Lees meer columns over denkfouten: