‘Wie niet kiest, wordt niet gekozen’, adviseerde een doorgewinterde zzp’er me. Als je niet bij je leest blijft, snappen mensen niet wat je doet en krijg je geen werk. Dit vond ik moeilijk om te horen. Ik heet dan wel Van der Leest, maar blijf niet altijd bij mijn stiel. In mijn loopbaan was ik al postbode, secretaresse, psycholoog, spreker, kassamedewerker, trainer, journalist, coach, social mediamanager, communicatieadviseur en muzikant.
Geen idee wat ik later worden wil en dat is prima. Sommige mensen hebben een roeping en dat is fijn voor hen. Maar het is onzinnig om te denken dat iedereen zijn hele leven voldoening haalt uit een enkel beroep. In onze maatschappij worden generalisten alleen behoorlijk ondergewaardeerd. Het spreekwoord zegt het al: twaalf ambachten, dertien ongelukken. Al op jonge leeftijd moeten we profielen kiezen en specialistische opleidingen.
Liefst heb je op je 18e al een duidelijk pad ingeslagen, met bijbehorend cv. Wie niet kan kiezen wordt gezien als besluiteloos, iemand die snel opgeeft of gewoon een beetje slap. Stel je voor dat dit in de vijftiende eeuw ook tegen homo universalis Leonardo da Vinci werd gezegd: ‘Sorry, maar je kan niet én de Mona Lisa schilderen én architect, filosoof, uitvinder en scheikundige zijn.’
Als multipotentialist kijk je verder dan je eigen beroep en kun je kennis uit het ene vakgebied makkelijk toepassen op het andere
Te krap jasje
Het leidde ertoe dat ik regelmatig gevangen zat in een baan met een voor mij te krap jasje. Al snel paste ik daar een heleboel mouwen aan, zodat de duizendpoot in mij wat meer beweegruimte had. Ik ben blijkbaar wat mede-duizendpoot en auteur Emilie Wapnick een multipotentialist noemt. Iemand die creatief en leergierig is, veel nieuwe ideeën heeft, onmetelijk nieuwsgierig is en snel nieuwe vaardigheden oppikt. Een waardevolle toevoeging op de werkvloer.
Als multipotentialist kijk je verder dan je eigen beroep en kun je kennis uit het ene vakgebied makkelijk toepassen op het andere. Ik noemde mezelf wel eens gekscherend ‘muurvuller’, omdat ik zo makkelijk mezelf weet te kneden naar elk gat dat op het werk ontstaat.
Wil jij ook álles worden? Dat kan. Wapnick raadt aan om je bestaande baan uit te breiden met dingen die je ook interessant vindt, meerdere parttimebanen te nemen, telkens na zoveel jaar een nieuw beroep beginnen of in je vrije tijd je breed uiteenlopende interesses uit te leven.
Deze column verscheen eerder in Algemeen Dagblad
Ik schreef over dit onderwerp nog een uitgebreider artikel voor Psychologie Magazine. Lees hier de pdf
