Wie wel eens door een stadspark loopt en daar een vrouw tegenkomt die wat voor zich uit loopt te keuvelen: niet op letten. Mogelijk ben ik dat en ik praat niet tegen je, ik probeer gewoon na te denken.
Het ziet er vast vreemd uit, maar in jezelf praten is gezond gedrag. Allemaal leren we als kinderen om al pratend tot oplossingen te komen, aldus Britse psycholoog en schrijver Charles Fernyhough. Eerst met een ouder die het kind coacht om bijvoorbeeld een toren van blokken bouwen. Later gaat het kind hardop tegen zichzelf praten over de stappen die hij gaat nemen. Als volwassenen voeren we dat gesprek vaker intern, vaak als dialoog, soms als steekwoorden.
Heel normaal, blijkt uit onderzoek van Fernyhough. 70 tot 85 procent van de mensen ervaart wel eens dit soort innerlijke spraak. Een kwart van hen hoort hierbij ook letterlijk de stemmen van anderen met wie ze overleggen. Toch denken we vaak dat er iets aan de hand is met mensen die dit ervaren. Want ja, ook mensen met bijvoorbeeld schizofrenie horen stemmen, maar blijkbaar vergeten hun hersenen te melden dat ze die stemmen zelf hebben verzonnen. Dat is natuurlijk een akelige ervaring. Alsof je aan je neus krabt en die hand niet herkent als die van jezelf.
Alledaagse sores bespreken met overleden vrouw
Maar waarom praten sommigen van ons in zichzelf? Het lijkt erop dat al dat interne geklets ons helpt om na te denken, creatief te zijn en problemen op te lossen. Het ontroerendste voorbeeld zag ik laatst in de televisieserie The Kominsky Method waarin het personage Norman levendige gesprekken voert met zijn recent overleden vrouw Eileen. Hij bespreekt met haar alledaagse sores en lastige situaties en komt in deze gesprekken die hij in gedachten met haar heeft tot nieuwe oplossingen.
Dat die interne gedachten belangrijk zijn, dat blijkt wanneer je mensen hierin stoort. Ze kunnen dan geen lastige vraagstukken meer oplossen. Het vervelendste voorbeeld hiervan is mijn vriend die bij bordspellen steevast hardop al zijn zetten benoemt, waardoor ik mijn gedachtenspoor volledig kwijtraak, omdat ik mezelf niet meer hoor denken. Of mensen die allerlei cijfers roepen terwijl je probeert te tellen. Laat interne denkers daarom rustig kletsen bij het stoplicht of voor het schap met broodbeleg. Ze hebben het nodig.
