Survivorship bias: ‘Kijk naar faalverhalen: niet iedereen is een Zuckerberg of Gates geworden’

Tegenwoordig willen mensen graag van me weten hoe ik een boek heb geschreven. En lieve mensen, ik wil jullie natuurlijk helpen. Maar eigenlijk weet ik helemaal niet hoe moeilijk het is om een boek te schrijven. Alles ging namelijk goed. Vraag liever iemand die al jaren worstelt hiermee.

Winnen

Ja maar, denk je nu. Ik wil niet falen, ik wil winnen! Juist, en daarom moet je meer weten over falen. Laat me het uitleggen met een anekdote uit de Tweede Wereldoorlog. Een simpele gedachtesprong heeft destijds ontelbare levens gered.

Wat was er aan de hand? Veel Amerikaanse bommenwerpers keerden niet terug van hun missies, dus wilden de geallieerden de vliegtuigen extra pantseren. Ze kozen voor de romp en vleugels, omdat die onderdelen het vaakst beschadigd waren.

Wiskundige Abraham Wald stelde echter voor om juist die delen te pantseren die níet waren geraakt, zoals de motor. Waarom? Omdat de vliegtuigen die ze konden bekijken ‘winnaars’ waren. Ze waren teruggekeerd zonder fatale schade. De neergestorte vliegtuigen hadden waarschijnlijk wel schade aan de motor en keerden daarom niet terug.

Misleiden

De geallieerden keken alleen naar de eigenschappen van de winnaars en lieten zich daardoor misleiden. Deze denkfout heet de Survivorship bias. En ook nu nog hebben we de neiging om te veel te kijken naar winnaars en de verliezers te vergeten.

We pluizen levens van grootheden uit, op zoek naar een succesformule. En komen zo tot conclusies die misschien helemaal niet kloppen. Stop maar met je studie, want multimiljardairs Mark Zuckerberg en Bill Gates hebben ook nooit een opleiding afgemaakt, roepen managementgoeroes. Maar ze vergeten te kijken naar de miljoenen ‘verliezers’: de mensen zonder diploma die geen Zuckerberg of Gates zijn.

Wil je een project laten slagen of een stap maken in je carrière? Ga dan vooral ook op zoek naar de faalverhalen. Niet die van de winnaars natuurlijk. Natuurlijk leed ik ook schade tijdens mijn schrijfmissie: er was een hittegolf die mijn hersenen tot moes sloeg en mysterieuze piepjes van buiten dreven me tot waanzin. Niks fataals echter, ik keerde veilig terug. Luister naar de mensen die hun avontuur voortijdig zagen eindigen: die geen uitgever konden vinden, leden aan een writer’s block of geen tijd vrij konden maken. Met hun ervaringen kun je je echt pantseren voor succes.

Deze column verscheen eerder in AD

Beter leren beslissen?

Tijdens mijn trainingen, workshops en lezingen ontdek je hoe denkfouten werken, waarom iedereen ze maakt en hoe je ze kan voorkomen. 

Meer lezen?

4.3/5

Hoe maak je betere beslissingen en minder denkfouten? Een toegankelijke en praktische gids.

Lees meer columns over denkfouten: